Zoeken
Zoeken
Filter op thema
Bestuur Cultuur Techniek Arm/Rijk Wonen Hagenaars

Bekijk tijdlijn

De eerste stoommachine in Den Haag

In Engeland waren stoommachines al vanaf de 18de eeuw in bedrijf. Nederland liep daarbij behoorlijk achter. In 1824 werd in Den Haag de eerste stoommachine geplaatst. Andere Nederlandse steden waren Den Haag overigens al voorgegaan.

De machine was aangekocht door de voorloper van de later bekende kopergieterij en pletterijfabriek van Enthoven. Deze fabriek stond langs de Trekvliet tegenover het Zieken. De naam Pletterijkade herinnert nog aan deze verdwenen fabriek. Vooral na 1843 groeide de fabriek enorm. Dat had onder meer te maken met de spoorwegverbinding die toen gereed kwam. Enthoven leverde ook veel ijzergietwerk voor alles wat met de spoorwegen te maken had. Zo is de ijzeren overkapping van station Hollands Spoor van Enthoven. Ook maakte ze bruggen, viaducten en straatlantaarns. In 1870 werkten in de fabriek zo’n 800 arbeiders!

Enthoven was niet de enige grote metaalfabriek. Aan de Stationsweg werd de pletterijfabriek de Prins van Oranje gevestigd, ook al dicht bij het spoor dus. De ontwikkeling van de industrie betekende ook dat er arbeiders nodig waren. Deze kwamen vaak van het platteland. Het inwonertal van Den Haag begon daarom vanaf het midden van de 19de eeuw enorm te groeien.

C.C.A. Last, De fabriek van Enthoven tegenover het Zieken, ca. 1848, Haags Gemeentearchief