Joden weggevoerd

Op 18 augustus 1942 moesten 4000 Haagse joden zich melden bij Station Staatsspoor (Centraal Station) om weggevoerd te worden. Om te gaan werken in Duitsland, dachten ze. Zij waren de eersten van de 11.000 joodse Hagenaars die via Kamp Westerbork uiteindelijk in de concentratiekampen terecht kwamen. De meesten overleefden de holocaustDe holocaust (van het Griekse holokauston - ολóκαυστον = brandoffer aan een godheid) is de moord op ongeveer 6 miljoen Europese Joden en andere groeperingen, zoals homoseksuelen, zigeuners en Polen, grotendeels in concentratiekampen, door de Duitse nazi's en hun handlangers in de Tweede Wereldoorlog. Aangezien de term voor een vrijwillig brandoffer staat en er bij deze holocaust niets aan welke God dan ook werd geofferd, heeft dit voor velen een nare bijklank; daarom spreken veel mensen liever over sjoa ( = vernietiging). niet.

Op de oproep van 18 augustus reageerden niet veel joden. Daarom gingen de Duitsers het anders aanpakken. De joden moesten 's avonds met hun bagage klaar staan en werden dan door de Haagse politie opgehaald en naar het Joodsch Tehuis aan de Paviljoensgracht gebracht. Vervolgens gingen zij onder politiebegeleiding met de tram naar het station. Daar vertrokken 's nachts de treinen.

Op 23 april 1943 bepaalde de Duitse bezetter dat er geen joden meer in Den Haag mochten wonen. Het overgrote deel van de Haagse joden is weggevoerd naar concentratiekampen en daar vermoord. Sommige joden wisten zich te verbergen bij buren of vrienden (onderduiken), of betaalden veel geld voor een onderduikplaats.

De joodse scholen in Den Haag stonden vanaf april 1943 leeg: toen waren alle joodse kinderen gedeporteerd of ondergedoken. Ongeveer 1700 joodse Haagse kinderen zijn in de oorlog omgebracht. Ter nagedachtenis aan hen is het ‘kindermonument’ op het Rabbijn Maarsenplein opgericht.