Willem V

Willem V was de zoon van stadhouderIn de Middeleeuwen: plaatsvervanger van de koning Vanaf 1581: opperbevelhebber van het leger en de vloot, ondergeschikt aan de Staten. Willem IV en de Engelse prinses Anna van Hannover. Hij is in Den Haag geboren. Na de dood van zijn vader in 1751 werd de driejarige Willem V tot stadhouder benoemd. Omdat hij nog te klein was om te regeren deed zijn moeder dat in zijn plaats. Toen Anna in 1759 overleed, namen zijn grootmoeder Maria Louise van Hessen-Kassel en Lodewijk Ernst hertog van Brunswijk-Wolfenbüttel, haar taak over. De hertog van Brunswijk kreeg niet genoeg van het regeren, ook niet toen Willem V in 1766 meerderjarig werd en dit eigenlijk zelf moest gaan doen. Hij liet hem daarom de akte van consulentschap ondertekenen. Zonder dat Willem het door had, gaf hij daarmee zijn macht uit handen. De hertog kon voortaan alle staatszaken regelen en alle lastige beslissingen nemen, zonder dat hij daarvoor verantwoordelijk zou zijn.

In 1767 trouwde Willem V met Wilhelmina van Pruisen, een nichtje van de hertog van Brunswijk-Wolfenbüttel. Willem en Wilhelmina kregen vijf kinderen, van wie er twee al heel jong stierven.

Pas in 1784 werd bekend wat er in de akte van consulentschap stond. Er brak een enorme rel uit. De hertog werd gedwongen het land te verlaten. In 1785 ontnamen de patriotten Willem V het commando over het garnizoen en dwongen zo de stadhouder Den Haag te verlaten.
Wilhelmina van Pruisen was de zuster van de Pruisische koning. Zij probeerde in juni 1787 vanuit Nijmegen terug te keren naar Den Haag, maar werd door patriottenPatriotten waren tegenstanders van de stadhouder en de regenten in het Nederland aan het einde van de achttiende eeuw. Zij wilden minder macht voor de stadhouder en de regenten en meer democratie. bij Goejanverwellesluis aangehouden. De koning van Pruisen liet deze belediging van zijn zuster niet op zich zitten en kwam haar te hulp. Hij stuurde 25.000 soldaten naar de Republiek om daar orde op zaken te stellen. Willem V keerde op 20 september terug naar Den Haag. Maar de strijd tussen de patriotten en de prinsgezinden was nog lang niet voorbij.

Op 18 januari 1795 vluchtte Willem V vanaf het Scheveningse strand met de boot naar Engeland. De patriotten behaalden uiteindelijk dus toch de overwinning en voerden allerlei bestuurshervormingen door. Dit betekende het einde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het begin van de Bataafse Republiek. Willem V is in 1806 in Braunschweig (Duitsland) overleden. Hij is in 1958 herbegraven in de koninklijk grafkelder in de Nieuwe Kerk in Delft.