Sinti en Roma gedeporteerd

In 1943 mochten Sinti en Romaeen van oorsprong rondreizend volk, vroeger ook wel zigeuners genoemd. Al in de vijftiende eeuw kwamen er af en toe Sinti en Roma naar Den Haag. Ook in latere eeuwen bezochten ze Den Haag regelmatig. niet meer rondtrekken. De meeste gezinnen kwamen in de zomer van 1943 daarom naar Den Haag. Hier gingen zij wonen in een hofjeswoning bij de Bilderdijkstraat en de Veenkade. Bij de politie in Den Haag moesten zij zich in laten schrijven als zigeuners. De Duitsers noemden het hofje het ‘zigeunergetto’ van Den Haag.

Op dinsdag 16 mei 1944 moesten de 19 Sinti- en Roma-gezinnen ook Den Haag verlaten. Om vier uur ’s ochtends bonsden agenten op de deuren van de huizen in het hofje. Iedereen moest mee. In vrachtauto’s werden later die dag 112 Sinti en Roma naar het Centraal Station in Den Haag gebracht en per trein naar kamp Westerbork gevoerd. In Westerbork werden nog meer Sinti en Roma uit andere Nederlandse plaatsen samengebracht.

Samen met 143 andere zigeuners zijn de 112 Haagse Sinti en Roma drie dagen later, op 19 mei 1944, vanuit kamp Westerbork naar Duitse vernietigingskampen gedeporteerd en daar vergast of tewerkgesteld. Alle 35 Haagse Roma en Sinti kinderen zijn daar vermoord.

Na de bevrijding keerden van de 245 gedeporteerde mensen maar dertig volwassenen levend terug.

In 1990 is een monument ter herinnering aan de 112 weggevoerde Sinti en Roma gemaakt bij de ingang van het hofje waar zij in de oorlog woonden. In 2006 is dit monument gerestaureerd en verplaatst. Het staat nu in de Vondelstraat, schuin tegenover de voormalige ingang van het hofje.