Wel of geen vrede?

In de eerste jaren van de zeventiende eeuw was lang niet iedereen het met elkaar eens: veel mensen wilden vrede, andere mensen aarzelden.

In Spanje was wat veranderd. In 1598 was de Spaanse koning Philips II overleden. Hij had zijn macht over de Nederlanden nooit willen opgeven en vond tot aan zijn dood dat hij hier de vorst was. Zijn zoon en opvolger Philips III was een zwakke koning en had grote financiële problemen, maar ook hij was niet zonder meer vóór vrede.

In de RepubliekRepubliek der Zeven Verenigde Nederlanden bestond uit de gewesten Holland, Friesland, Gelre, Overijssel, Groningen, Utrecht en Zeeland in de periode 1588-1795. waren de land gewestenDeel van het land. Veel van de Nederlandse provincies waren vroeger aparte gewesten. vóór vrede. Dit waren de gewesten Groningen, Overijssel en Gelre. Zij hadden het meest geleden van de oorlog in hun gebied en wilden rust. De handeldrijvende Hollanders waren het daarmee eens. De Hollandse raadpensionarisDe belangrijkste en hoogste ambtenaar in Holland en West-Friesland, ook wel landsadvocaat genoemd. Johan van Oldenbarnevelt was een grote voorstander van vrede. De kosten van de oorlog tegen Spanje liepen enorm op. Hij dacht dat vrede goed was voor de handel in de Republiek.

Tegen waren de stad Amsterdam en de Zeeuwen. Zij profiteerden van de kaapvaartEen kaper overviel schepen van landen, die met zijn land in oorlog waren. De kaper kreeg zijn aanstelling van de overheid. De acties van de kapers zijn gericht tegen de schepen van de vijand. op de Spanjaarden en gingen daar het liefst mee door. CalvinistischeEen aanhanger van de leer van Johannes Calvijn (1509-1564). Calvinisten zijn een groep binnen de protestantse kerk. Zeeuwen wilden ook graag tegen de katholiekenMensen met een christelijk geloof. De paus in Rome is hun leider. in het zuiden vechten.

Ook stadhouderIn de Middeleeuwen: plaatsvervanger van de koning Vanaf 1581: opperbevelhebber van het leger en de vloot, ondergeschikt aan de Staten. prins Maurits was tegen. Hij boekte als legeraanvoerder van De Republiek veel successen. Hij zorgde ervoor dat het grondgebied van de Nederlanden voor het eerst een mooi aaneengesloten geheel vormde, ruwweg het gebied ten noorden van de lijn Zeeuws-Vlaanderen-Nijmegen. Prins Maurits, een echte vechtersbaas, genoot van zijn successen en wilde eigenlijk liever oorlog blijven voeren. In vredestijd was er voor prins Maurits weinig eer te behalen. Op voorwaarde dat hij een leger van 30.000 soldaten op de been mocht houden en een ruim salaris zou krijgen, legde Maurits zich uiteindelijk neer bij een wapenstilstand.

De meningen in De Republiek waren dus erg verdeeld.